JSX trong ReactJS là gì?

JSX là viết tắt của JavaScript XML - một cú pháp mở rộng cho JavaScript được giới thiệu bởi React. Về bản chất, JSX cho phép chúng ta viết các đoạn mã có cấu trúc giống HTML trực tiếp trong JavaScript, nhưng thực tế nó không phải là HTML thuần túy, cũng không hoàn toàn là JavaScript tiêu chuẩn.

JSX trong ReactJS đóng vai trò như một "cầu nối" giúp việc tạo và mô tả giao diện người dùng trở nên trực quan hơn. Khi sử dụng JSX, lập trình viên có thể dễ dàng mô tả cấu trúc UI bằng cú pháp quen thuộc, tương tự như HTML, trong khi vẫn có khả năng tận dụng toàn bộ sức mạnh của JavaScript.

JSX là viết tắt của JavaScript XML - một cú pháp mở rộng cho JavaScript được giới thiệu bởi React

Tại sao JSX quan trọng trong ReactJS?

JSX đã trở thành một phần không thể thiếu trong hệ sinh thái React vì nhiều lý do.

Trước hết, JSX trong ReactJS làm cho mã nguồn trở nên trực quan và dễ đọc hơn so với việc sử dụng JavaScript thuần để tạo và thao tác với DOM. Thay vì phải viết nhiều dòng code JavaScript phức tạp để tạo ra các phần tử HTML, chúng ta có thể dùng JSX để mô tả UI một cách tự nhiên hơn.

Không chỉ vậy, JSX còn giúp tạo giao diện người dùng hiệu quả hơn nhờ khả năng kết hợp logic JavaScript và markup HTML trong cùng một file. Điều này tạo ra một workflow hiệu quả hơn, giúp lập trình viên dễ dàng theo dõi trạng thái của UI và cách nó tương tác với dữ liệu.

JSX hoạt động như thế nào?

Để hiểu sâu hơn về JSX trong ReactJS, chúng ta cần tìm hiểu cách nó được xử lý đằng sau hậu trường và biến đổi thành mã JavaScript mà trình duyệt có thể hiểu được.

JSX được biên dịch về JavaScript như thế nào?

Trình duyệt không thể trực tiếp hiểu JSX, vì vậy cần một bước trung gian để chuyển đổi (transpile) mã JSX thành JavaScript thuần túy. Quá trình này thường được thực hiện bởi Babel - một trình biên dịch JavaScript phổ biến.

Khi bạn viết mã JSX trong ReactJS, Babel sẽ biên dịch nó thành các lệnh gọi hàm React.createElement(). Đây là một hàm JavaScript thuần túy nhận vào các tham số như loại phần tử (element type), các thuộc tính (props), và các phần tử con (children), sau đó tạo ra một đối tượng JavaScript mô tả cấu trúc DOM mà React sẽ sử dụng để render UI.

Quá trình transpile này diễn ra trong quá trình build ứng dụng, trước khi mã được gửi đến trình duyệt. Đây là lý do tại sao chúng ta có thể viết JSX trong ReactJS mà không cần lo lắng về việc trình duyệt sẽ hiểu nó như thế nào.

Trình duyệt không thể trực tiếp hiểu JSX, vì vậy cần một bước trung gian để chuyển đổi (transpile) mã JSX thành JavaScript 

JSX không phải là HTML ?

Mặc dù JSX có vẻ giống HTML, nhưng có một số khác biệt quan trọng mà lập trình viên cần lưu ý:

• className thay vì class: Trong JSX, bạn phải sử dụng className thay vì class để áp dụng CSS class vì class là một từ khóa đã được dành riêng trong JavaScript.
• Phải đóng tất cả các tag: Trong HTML, một số thẻ như <img> hoặc <br> có thể không cần đóng, nhưng trong JSX, tất cả các thẻ phải được đóng đầy đủ (ví dụ: <img />, <br />).
• Thuộc tính sử dụng camelCase: Trong JSX, các thuộc tính HTML như onclick được viết theo camelCase: onClick.
• Không thể sử dụng if, for trực tiếp trong JSX: Các câu lệnh điều khiển luồng như if hay vòng lặp for không thể được sử dụng trực tiếp trong JSX, thay vào đó bạn phải sử dụng biểu thức điều kiện hoặc các phương thức mảng như map().

Bạn đọc tham khảo thêm: 

SOP là gì? Vai trò & cách xây dựng SOP hiệu quả nhất 2025

Architect là gì? Phân biệt Software, Solution và Technical Architect

Ví dụ minh hoạ quá trình chuyển đổi JSX

Dưới đây là bảng so sánh giữa mã JSX trong ReactJS và mã JavaScript tương ứng sau khi được biên dịch:

Qua ví dụ trên, chúng ta có thể thấy rằng JSX giúp viết mã ngắn gọn và trực quan hơn nhiều so với việc sử dụng trực tiếp React.createElement().

Những lưu ý quan trọng khi sử dụng JSX

Khi làm việc với JSX trong ReactJS, có một số quy tắc và lưu ý quan trọng cần tuân thủ để tránh các lỗi phổ biến và tối ưu hóa mã của bạn.

Phải luôn có 1 root element

Một trong những quy tắc quan trọng nhất của JSX là mọi đoạn mã JSX phải có một phần tử gốc duy nhất. Điều này có nghĩa là bạn không thể trả về nhiều phần tử ngang hàng (sibling elements) từ một component mà không có phần tử bao bọc chúng.

jsx

// Sai

return (

  <h1>Tiêu đề</h1>

  <p>Nội dung</p>

);

// Đúng

return (

  <div>

    <h1>Tiêu đề</h1>

    <p>Nội dung</p>

  </div>

);

Lý do cho quy tắc này là vì khi biên dịch, JSX được chuyển đổi thành lệnh gọi React.createElement(), và mỗi lệnh gọi chỉ có thể tạo ra một phần tử duy nhất.

Tuy nhiên, việc thêm các phần tử bao bọc có thể dẫn đến DOM không cần thiết. Để giải quyết vấn đề này, React cung cấp <React.Fragment> hoặc cú pháp ngắn gọn hơn <> </> cho phép bạn nhóm các phần tử mà không thêm nút DOM thừa:

jsx

return (

  <>

    <h1>Tiêu đề</h1>

    <p>Nội dung</p>

  </>

);

Cách xử lý biểu thức JavaScript trong JSX

Một trong những tính năng mạnh mẽ của JSX trong ReactJS là khả năng nhúng biểu thức JavaScript trực tiếp trong mã JSX bằng cách sử dụng dấu ngoặc nhọn {}.

Trong JSX, bạn có thể sử dụng {} để:

• Hiển thị giá trị biến
• Thực hiện các phép tính
• Gọi hàm
• Sử dụng biểu thức điều kiện

Ví dụ:

jsx

function Greeting({ username, isLoggedIn }) {

  return (

    <div>

      <h1>Hello, {username ? username : 'Guest'}!</h1>

      {isLoggedIn && <p>Welcome back!</p>}

    </div>

  );

}

Trong ví dụ trên, chúng ta sử dụng toán tử điều kiện ? : để hiển thị tên người dùng hoặc 'Guest' nếu không có tên, và sử dụng phép AND logic (&&) để chỉ hiển thị thông báo chào mừng nếu người dùng đã đăng nhập.

Danh sách những lỗi thường gặp khi viết JSX

Khi mới bắt đầu với JSX trong ReactJS, có một số lỗi phổ biến mà lập trình viên thường gặp phải:

• Quên đóng thẻ: Như đã đề cập, mọi thẻ trong JSX đều phải được đóng, kể cả các thẻ tự đóng.
• Dùng class thay vì className: Đây là lỗi phổ biến nhất khi chuyển từ HTML sang JSX.
• Quên dùng {} khi nhúng biến: Nếu bạn muốn hiển thị giá trị của một biến, bạn phải đặt nó trong dấu ngoặc nhọn.
• Trả về nhiều phần tử không có wrapper: Như đã giải thích ở trên, mọi JSX phải có một phần tử gốc duy nhất.
• Sử dụng câu lệnh if trực tiếp trong JSX: Thay vì sử dụng if trong JSX, hãy sử dụng biểu thức điều kiện hoặc tách logic ra ngoài khối JSX.
• Xử lý sự kiện không đúng cách: Trong JSX, các handler sự kiện phải được truyền dưới dạng reference đến hàm, không phải lời gọi hàm.

Một trong những tính năng mạnh mẽ của JSX trong ReactJS là khả năng nhúng biểu thức JavaScript trực tiếp

Khi nào không nên dùng JSX?

Mặc dù JSX trong ReactJS là công cụ mạnh mẽ và phổ biến, nhưng có một số trường hợp bạn có thể cân nhắc các phương pháp thay thế.

Các trường hợp nên cân nhắc không dùng JSX:

Dưới đây là một số tình huống khi bạn có thể muốn tránh sử dụng JSX:

• Khi viết các đoạn script nhỏ, không cần React component: Nếu bạn chỉ cần tạo các phần tử DOM đơn giản, việc sử dụng React.createElement() trực tiếp có thể đơn giản hơn và tránh được bước transpile.
• Khi dùng trong môi trường không hỗ trợ Babel: Nếu bạn đang làm việc trong một môi trường không thể hoặc không muốn sử dụng Babel để transpile JSX, việc sử dụng JavaScript thuần túy là lựa chọn tốt hơn.
• Khi muốn render DOM thủ công với mức độ kiểm soát cao: Trong một số trường hợp đặc biệt, bạn có thể cần kiểm soát chính xác cách DOM được tạo và cập nhật, khi đó việc sử dụng các API DOM trực tiếp có thể phù hợp hơn.
• Khi làm việc với các thư viện khác không tương thích với JSX: Một số thư viện JavaScript có thể không hoạt động tốt với cú pháp JSX, trong trường hợp đó việc sử dụng JavaScript thuần túy có thể cần thiết.

Mặc dù có những trường hợp ngoại lệ nêu trên, JSX trong ReactJS vẫn là cách tiêu chuẩn và được khuyến nghị để xây dựng giao diện người dùng trong React. JSX mang lại sự cân bằng tuyệt vời giữa tính trực quan của HTML và sức mạnh của JavaScript, giúp tạo ra mã nguồn dễ đọc, dễ bảo trì và hiệu quả.

Câu hỏi thường gặp về JSX trong ReactJS (FAQ)

Khi tìm hiểu về JSX trong ReactJS, nhiều lập trình viên thường có những thắc mắc phổ biến. Dưới đây là một số câu hỏi và trả lời giúp làm rõ hơn về chủ đề này:

• JSX có bắt buộc phải dùng trong React không? Không, JSX không bắt buộc phải dùng trong React. Bạn hoàn toàn có thể viết ứng dụng React bằng JavaScript thuần túy sử dụng React.createElement(). Tuy nhiên, JSX giúp mã nguồn trở nên trực quan và dễ đọc hơn nhiều, nên được khuyến khích sử dụng.
• JSX có ảnh hưởng tới hiệu suất không? Về cơ bản, JSX không ảnh hưởng đáng kể đến hiệu suất ứng dụng vì nó được biên dịch thành JavaScript thuần túy trước khi chạy. Quá trình biên dịch này diễn ra trong quá trình build, không phải runtime, nên không tạo ra overhead đáng kể khi ứng dụng đang chạy.
• Có thể dùng vòng lặp for, if trong JSX không? Không thể sử dụng câu lệnh for hoặc if trực tiếp trong JSX vì JSX chỉ chấp nhận biểu thức (expressions), không phải câu lệnh (statements). Tuy nhiên, bạn có thể sử dụng biểu thức điều kiện như toán tử ba ngôi (? :) hoặc toán tử logic (&&, ||), và có thể sử dụng các phương thức mảng như map() để lặp qua các phần tử.
• JSX có tương thích với TypeScript không? Có, JSX hoàn toàn tương thích với TypeScript. Thực tế, TypeScript có hỗ trợ tích hợp cho JSX và cung cấp nhiều tính năng bổ sung như kiểm tra kiểu cho props và components. Khi sử dụng JSX với TypeScript, bạn thường sẽ sử dụng đuôi file .tsx thay vì .jsx.
• Làm thế nào để thêm comments trong JSX? Để thêm comment trong JSX, bạn cần đặt comment trong dấu ngoặc nhọn và sử dụng cú pháp comment nhiều dòng của JavaScript: {/* Comment của bạn ở đây */}.
• Có thể nhúng CSS trực tiếp trong JSX không? Có, bạn có thể nhúng CSS trực tiếp trong JSX thông qua thuộc tính style. Tuy nhiên, khác với HTML thuần túy, trong JSX, style nhận vào một đối tượng JavaScript với các thuộc tính CSS được viết theo camelCase: <div style={{ backgroundColor: 'blue', fontSize: '14px' }}></div>.

JSX không bắt buộc phải dùng trong React

Với những hiểu biết cơ bản về JSX trong ReactJS được trình bày trong bài viết này, bạn đã có nền tảng vững chắc để bắt đầu xây dựng các ứng dụng React hiệu quả. JSX không chỉ là một cú pháp mở rộng đơn thuần mà còn là công cụ mạnh mẽ giúp kết nối JavaScript và HTML một cách liền mạch, mang lại trải nghiệm phát triển tốt hơn cho lập trình viên và cuối cùng là tạo ra các giao diện người dùng tốt hơn.

Devwork hy vọng rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về JSX trong ReactJS và cách nó hoạt động. Hãy tiếp tục theo dõi blog của chúng tôi để cập nhật những kiến thức mới nhất về React và các công nghệ web hiện đại khác.