Scrum Master là gì?

Scrum Master là gì? Đây là người quản lý dự án, đóng vai trò hướng dẫn dẫn, hỗ trợ, đảm bảo sự phát triển tuân thủ các nguyên tắc thực hành của Scrum. Họ giống như "người phục vụ-lãnh đạo" (servant-leader), có nhiệm vụ loại bỏ chướng ngại vật, tạo điều kiện cho các cuộc họp Scrum và đảm bảo quy trình làm việc diễn ra trơn tru.

Với tư cách là người bảo vệ quy trình, Scrum Master giúp mọi người hiểu lý thuyết, thực hành và quy tắc của Scrum. Họ tạo ra một môi trường nơi đội có thể tự tổ chức, linh hoạt và phát triển các sản phẩm có giá trị cao. Trong khi Product Owner tập trung vào việc xây dựng sản phẩm đúng, thì Scrum Master tập trung vào việc xây dựng sản phẩm đúng cách.

Scrum Master đóng vai trò hướng dẫn dẫn, hỗ trợ, đảm bảo sự phát triển tuân thủ các nguyên tắc thực hành của Scrum

Vai trò và trách nhiệm của Scrum Master

Trong môi trường phát triển phần mềm ngày càng phức tạp, Scrum Master đóng vai trò như "dầu bôi trơn" giúp cả hệ thống vận hành trơn tru, đồng thời là "tấm khiên" bảo vệ đội khỏi các yếu tố bên ngoài có thể ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng công việc.

Hỗ trợ nhóm Scrum tối ưu quy trình làm việc

Scrum Master giúp đội hiểu và áp dụng hiệu quả các thực hành Scrum. Họ hướng dẫn đội tinh chỉnh quy trình, cải thiện liên tục thông qua việc phản ánh tại các buổi Sprint Retrospective, và đảm bảo mọi người đều hiểu rõ và cam kết với các mục tiêu Sprint. Họ cũng giúp đội phát triển tự tổ chức và đa năng, từ đó tăng khả năng thích ứng với thay đổi.

Đảm bảo Scrum được thực thi đúng nguyên tắc

Scrum Master là người bảo vệ các nguyên tắc Scrum. Họ đảm bảo rằng tất cả các sự kiện Scrum (Sprint Planning, Daily Scrum, Sprint Review, Sprint Retrospective) được tổ chức đúng cách và hiệu quả. Họ giúp mọi người hiểu đúng và tuân thủ các quy tắc của Scrum, đồng thời ngăn chặn các hành vi có thể làm suy yếu hiệu quả của phương pháp.

Giải quyết xung đột và rào cản trong nhóm

Một trong những trách nhiệm quan trọng nhất của Scrum Master là xác định và loại bỏ các rào cản cản trở tiến độ của đội. Họ giúp giải quyết các xung đột nội bộ, cải thiện giao tiếp, và tạo môi trường làm việc tích cực. Scrum Master cũng bảo vệ đội khỏi các yếu tố bên ngoài như áp lực không cần thiết từ các bên liên quan hoặc yêu cầu thay đổi giữa Sprint.

Hỗ trợ Product Owner và tổ chức triển khai Agile

Scrum Master hỗ trợ Product Owner trong việc quản lý Product Backlog, đảm bảo tính minh bạch và hiểu rõ các mục tiêu sản phẩm. Họ cũng giúp tổ chức áp dụng Scrum hiệu quả bằng cách hướng dẫn các bên liên quan hiểu và tôn trọng quy trình Scrum, đồng thời thúc đẩy sự thay đổi tổ chức hướng tới Agile và tư duy tinh gọn.

Một số đầu việc cơ bản của vị trí Scrum Master

Bạn đọc tham khảo thêm: 

Azure là gì? Dịch vụ này hoạt động như thế nào?

Magento là gì? Tìm hiểu sâu về nền tảng thương mại điện tử hàng đầu

Kỹ năng cần có của một Scrum Master

Để thực hiện tốt vai trò của mình, Scrum Master cần sở hữu một tập hợp đa dạng các kỹ năng. Không chỉ hiểu biết về phương pháp Scrum, họ cần phải là người có khả năng lãnh đạo, truyền cảm hứng và hỗ trợ đội phát triển.

Các kỹ năng của Scrum Master là sự kết hợp giữa kiến thức chuyên môn về Agile và các kỹ năng mềm cần thiết để hướng dẫn, huấn luyện và tạo điều kiện cho đội đạt hiệu suất cao:

• Kỹ năng lãnh đạo, quản lý nhóm: Scrum Master cần biết cách truyền cảm hứng và hướng dẫn đội mà không áp đặt quyền lực. Họ phải thể hiện phong cách lãnh đạo phục vụ (servant leadership), tạo điều kiện cho đội tự tổ chức và ra quyết định. Họ cũng cần khả năng thúc đẩy sự hợp tác, xây dựng tinh thần đồng đội và khuyến khích chia sẻ kiến thức.
• Kỹ năng giao tiếp và giải quyết xung đột: Giao tiếp hiệu quả là kỹ năng cốt lõi của Scrum Master. Họ phải lắng nghe tích cực, đặt câu hỏi mở, và tạo điều kiện cho các cuộc thảo luận hiệu quả. Khi xung đột phát sinh, Scrum Master cần có khả năng hòa giải, tìm kiếm giải pháp win-win và giúp các bên liên quan hiểu quan điểm của nhau.
• Kỹ năng coaching và mentoring: Scrum Master cần biết cách huấn luyện đội, giúp họ phát triển kỹ năng và tự tin. Họ không đưa ra câu trả lời trực tiếp mà đặt câu hỏi để kích thích tư duy. Scrum Master hiệu quả biết cách tạo không gian an toàn cho đội thực hành, học hỏi và phát triển.
• Hiểu biết sâu về Agile, Scrum và các phương pháp phát triển phần mềm: Scrum Master cần có kiến thức vững về các nguyên tắc Agile, Scrum framework và các phương pháp phát triển phần mềm. Họ phải hiểu rõ giá trị, nguyên tắc, vai trò, sự kiện và artifacts của Scrum để có thể hướng dẫn đội áp dụng đúng. Ngoài ra, họ cũng cần hiểu biết về các phương pháp phát triển phần mềm khác như Kanban, XP để tùy chỉnh phù hợp với nhu cầu của đội.

Scrum Master cần sở hữu một tập hợp đa dạng các kỹ năng

Lộ trình trở thành Scrum Master chuyên nghiệp

Lộ trình phát triển từ người mới đến Scrum Master chuyên nghiệp

Trở thành một Scrum Master chuyên nghiệp là một hành trình phát triển liên tục. Đầu tiên, người mới bắt đầu cần hiểu rõ về nguyên lý Agile và framework Scrum thông qua việc đọc sách, tham gia các khóa học trực tuyến hoặc các buổi đào tạo. Tiếp theo, việc đạt được chứng chỉ cơ bản như PSM I hoặc CSM sẽ cung cấp nền tảng kiến thức vững chắc và tăng độ tin cậy khi xin việc.

Sau khi có kiến thức nền tảng, bạn nên tìm cơ hội thực hành vai trò Scrum Master trong các dự án nhỏ hoặc với sự hỗ trợ từ một mentor có kinh nghiệm. Với thời gian, bạn có thể mở rộng kiến thức sang các phương pháp Agile khác như Kanban, XP, và đạt được các chứng chỉ nâng cao.

Việc tham gia vào cộng đồng Agile, chia sẻ kinh nghiệm và học hỏi từ những người khác cũng là phần quan trọng của hành trình này. Lộ trình thăng tiến từ Junior đến Senior Scrum Master thường bao gồm:

• Junior Scrum Master (0-2 năm kinh nghiệm): Nắm vững các nguyên tắc cơ bản, hỗ trợ đội dưới sự hướng dẫn của mentor.
• Scrum Master (2-5 năm): Có thể độc lập hỗ trợ đội, giải quyết vấn đề phức tạp và thúc đẩy cải tiến liên tục.
• Senior Scrum Master (5+ năm): Có thể hỗ trợ nhiều đội, mentor cho Scrum Master khác, và thúc đẩy chuyển đổi Agile ở cấp tổ chức.
• Agile Coach: Hỗ trợ chuyển đổi Agile toàn diện, tư vấn cho lãnh đạo cấp cao và phát triển văn hóa Agile.

Trở thành một Scrum Master chuyên nghiệp là một hành trình phát triển liên tục

Một số chứng chỉ chuyên môn hữu tích cho Scrum Master

Vị trí Scrum Master là một vị trí yêu cầu chuyên môn cao, do đó bạn cần phải liên tục học hỏi và cập nhật các chứng chỉ:

• Professional Scrum Master (PSM) của Scrum.org: Chứng chỉ này có ba cấp độ (PSM I, II, III), đánh giá kiến thức và khả năng áp dụng Scrum của bạn. PSM I là cấp độ nhập môn, trong khi PSM III đánh giá khả năng áp dụng Scrum trong các tình huống phức tạp.
• Certified Scrum Master (CSM) của Scrum Alliance: Đây là chứng chỉ phổ biến yêu cầu tham gia khóa học hai ngày với một Certified Scrum Trainer. CSM mở đường cho các chứng chỉ nâng cao như Advanced CSM và Certified Scrum Professional.
• SAFe Scrum Master (SSM) của Scaled Agile: Chứng chỉ này tập trung vào vai trò của Scrum Master trong môi trường Agile quy mô lớn, sử dụng framework SAFe.
• PMI Agile Certified Practitioner (PMI-ACP) của Project Management Institute: Chứng chỉ này kết hợp kiến thức từ nhiều phương pháp Agile khác nhau, phù hợp với những ai muốn mở rộng kiến thức ngoài Scrum.

Một số chứng chỉ chuyên môn hữu ích cho vị trí Scrum Master

Scrum Master có phải là một nghề hấp dẫn?

Nghề Scrum Master đang ngày càng thu hút sự quan tâm trong thị trường lao động IT, đặc biệt khi các tổ chức ngày càng nhận thấy giá trị của phương pháp Agile trong việc phát triển sản phẩm. Vai trò này không chỉ mang lại cơ hội nghề nghiệp phong phú mà còn có mức thu nhập hấp dẫn, đặc biệt đối với những người có kinh nghiệm và chứng chỉ chuyên môn.

Scrum Master có lợi thế là không yêu cầu kiến thức kỹ thuật chuyên sâu như lập trình viên, nhưng vẫn đòi hỏi hiểu biết về quy trình phát triển phần mềm. Điều này mở ra cánh cửa cho những người từ nhiều nền tảng khác nhau có thể chuyển hướng sang vai trò này. Bên cạnh đó, khi có kinh nghiệm với vai trò Scrum Master, bạn có thể dễ dàng phát triển thành Agile Coach hoặc thậm chí các vị trí quản lý cấp cao như Agile Transformation Lead.

Nghề Scrum Master đang ngày càng thu hút sự quan tâm trong thị trường lao động IT

Kết luận

Scrum Master là gì? Qua bài viết của Devwork, chúng ta đã hiểu rõ đây là vai trò thiết yếu trong môi trường Agile hiện đại. Với trách nhiệm hỗ trợ đội phát triển, bảo vệ quy trình Scrum và loại bỏ rào cản, Scrum Master tạo nên sự khác biệt lớn trong hiệu suất làm việc của đội. Nếu bạn đang tìm kiếm cơ hội phát triển trong lĩnh vực này, hãy liên hệ với Devwork để nhận được tư vấn chuyên sâu về lộ trình nghề nghiệp cũng như cơ hội việc làm phù hợp.